Kompleksowe czyszczenie hal przemysłowych wymaga zachowania określonych procedur bezpieczeństwa i higieny pracy, gwarantujących bezpieczeństwo nie tylko naszym pracownikom, ale także pracownikom klienta. W jaki sposób dbamy o ich bezpieczeństwo podczas realizacji usługi?
Dzięki własnej służbie BHP oraz najwyższym standardom bezpieczeństwa, od ponad 20 lat pracujemy bez wypadku. Dlaczego jest to tak istotne? Jakie konsekwencje ma każdy wypadek przy pracy?
Przepisy dotyczące wypadków przy pracy
W rozumieniu rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy za wypadek przy pracy uznaje się zdarzenie powstałe:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
W odrębnych przepisach Państwowej Inspekcji Pracy określone są zasady postępowania w momencie, gdy dojdzie do wypadku. Pierwszą jest obowiązek udzielenia pomocy poszkodowanemu. Co ważne, obejmuje on także pracodawcę, na którego terenie poszkodowana zostanie osoba niebędąca jego pracownikiem. Oznacza to, że gdyby wypadkowi uległ nasz pracownik wykonujący czyszczenie w zakładzie klienta, również klient byłby zobowiązany do udzielenia mu pomocy.
Kolejna zasada dotyczy zabezpieczenia miejsca wypadku – do czasu ustalenia okoliczności zdarzenia oraz oględzin miejsca przez inspektora pracy, obszar ten powinien być wyłączony z użytkowania, nie powinny być również uruchamiane znajdujące się tam maszyny. Obowiązek zabezpieczenia miejsca wypadku znów spada na pracodawcę, na którego terenie doszło do zdarzenia. Musi on także poinformować o wypadku pracodawcę osoby, która została poszkodowana. Okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powołany przez pracodawcę poszkodowanego w obecności przedstawiciela zakładu, na którego terenie doszło do zdarzenia. Pracodawca, na którego terenie doszło do wypadku, ma obowiązek udostępnienia temu zespołowi miejsca wypadku i udzielenia wszelkich niezbędnych informacji.
Przytoczone powyżej przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy pokazują jak ważna jest świadomość dotycząca bezpieczeństwa, firm usługowych takich jak nasza, czyszczących zakłady przemysłowe na terenie czynnych zakładów pracy. Bardzo istotne jest, odpowiedzialne podejście do spraw bezpieczeństwa, a wyjątkowo rozważne do prac szczególnie niebezpiecznych w tym prac na wysokości. Podczas prac czyszczenia w czynnych zakładach przemysłowych, zawsze musimy mieć poczucie podwójnej odpowiedzialności, zarówno za naszych pracowników jak i pracowników Klienta.
A jak to działa u nas? Wszystko poniżej.
Nasze procedury bezpieczeństwa
Mamy świadomość, że zgodnie z zasadami dotyczącymi przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, nawet jeśli w wypadku na terenie zakładu nie biorą udziału pracownicy tego zakładu, ale osoby z zewnątrz, to i tak na właścicielu zakładu ciąży szereg obowiązków. Ponadto musi się on liczyć z wyłączeniem części zakładu wraz z maszynami z normalnego funkcjonowania, co może prowadzić do nieplanowanych przestojów i strat. Dlatego tak ważne jest zapobieganie wypadkom przy pracy poprzez wyposażenie pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
Podczas realizacji naszych zleceń w tym prac szczególnie niebezpiecznych a do nich należy praca na wysokości jednym z obowiązkowych środków ochrony indywidualnej są szelki bezpieczeństwa spełniające wymagania normy PN-EN 361. Bardzo ważna jest dla nas świadomość pracowników w zakresie bezpieczeństwa pracy na wysokości. Odpowiednio zastosowane szelki bezpieczeństwa czyli ich prawidłowe założenie, dopasowanie i przypięcie linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji budynku uchroni przed upadkiem z wysokości.
Zawsze przed rozpoczęciem prac umieszczamy czytelne informacje w widocznym miejscu pomostu, powinny one informować o prowadzeniu prac szczególnie niebezpiecznych wykonywanych na wysokości. Dobrą praktyką jest umieszczanie tablic informacyjnych w kilku miejscach hali produkcyjnej nie omijając terenu zewnętrznego zakładu produkcyjnego, w celu uniknięcia przebywania osób postronnych w rejonach, gdzie są wykonywane prace na wysokości.
Wiedza dotycząca jakie w zakładzie produkcyjnym są stosowane środki ochrony zbiorowej, na przykład zabezpieczenia LOTO, urządzenia odpylające itp jest dla nas bardzo istotna. Dopytujemy i sprawdzamy w jaki sposób środki ochrony zbiorowej wpływają na bezpieczeństwo pracy wszystkich osób przebywających w hali produkcyjnej, ale również jaki wpływ będą one miały na przebieg naszego zlecenia oraz jak możemy je wykorzystać dla podniesienia poziomu bezpieczeństwa.
Środki ochrony indywidualnej
Odwołując się do rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, obowiązkowe jest wyposażenie pracownika w podstawowe środki ochrony indywidualnej – obuwie, odzież, kaski, kamizelki bezpieczeństwa, ale również w zależności od rodzaju wykonywanych prac należy zabezpieczyć pracownika środkami ochrony indywidualnej takimi jak: gogle, maseczki, ochronniki słuchu, rękawice specjalnego zastosowania, środki ochrony indywidualnej o właściwościach antystatycznych, fartuchy ochronne i wiele innych.
Wszystkie wymienione powyżej środki ochrony indywidualnej oraz środki ochrony zbiorowej w zakładzie produkcyjnym podnoszą poziom bezpieczeństwa w pracach wykonywanych podczas czyszczenia na wysokości, zwiększając poziom ochrony życia i zdrowia pracowników naszych oraz pracowników klienta w miejscu pracy.
Własna służba BHP
Z doświadczenia wiemy, że własna służba BHP w firmie czyszczącej podnosi poziom bezpieczeństwa podczas realizacji zlecenia w czynnych zakładach produkcyjnych oraz zwiększa bezpieczeństwo i higienę pracy zarówno swoich pracowników, jak i pracowników klienta.
Nasz pracownik służby BHP już na etapie ofertowania udaje się do zakładu na wizję lokalną, co nie jest możliwe zatrudniając Specjalistę BHP spoza zakładu pracy. Własna służba BHP widzi więcej i szerzej, zwraca uwagę zarówno na zagrożenia w zakładzie produkcyjnym jak i sposób realizacji oraz możliwości technicznych urządzeń mających służyć do wykonania zlecenia.
Podczas wizyty Specjalista BHP, rozmawia także ze służbą BHP zakładu produkcyjnego, ustalając najważniejsze sprawy dotyczące organizacji zlecenia. Podczas takiej wizyty ustalane są kwestie zapewniające bezpieczeństwo pracy na wysokości, zaliczane do prac szczególnie niebezpiecznych. Omawiane są możliwości zabezpieczenia prac na wysokości w tym miejsca mocowania linek bezpieczeństwa, stosowane urządzenia chroniące pracownika, stan techniczny konstrukcji, stan techniczny posadzki hali produkcyjnej oraz przewidywane obciążenia z podnośników samojezdnych, uzgadniane są wielkości dopuszczalnego obciążenia, żeby posiadały odpowiednią wytrzymałość. Ustalane są środki ochrony indywidualnej w zależności od rodzaju wykonywanych prac oraz środki ochrony zbiorowej stosowane w zakładzie produkcyjnym.
Po przyjęciu zlecenia do realizacji, na podstawie wizji lokalnej oraz doświadczenia w zrealizowanych już usługach czyszczenia Specjalista BHP i Specjalista ds obsługi klienta wraz z Klientem wspólnie opracowują szczegółowy harmonogram prac. Harmonogram tworzony jest w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko związane z obecnością pracowników zakładu usługowego w czynnym zakładzie przemysłowym oraz zwiększyć poziom bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac na wysokości.
Wspólnie uzgadniają sposoby użytkowania urządzeń i niezbędnych materiałów mających służyć do realizacji zlecenia. Określają terminy przestojów technologicznych lub przerwy w produkcji, które można wykorzystać do realizacji bardzo wrażliwych etapów zlecenia. Uzgadniają przewidywane obciążenie sieci elektrycznych i wodociągowych, urządzeń technicznych oraz odpowiednią ich wytrzymałość.
W związku z tym, że każdy zakład produkcyjny lub przemysłowy jest inny, w każdym z nich występują różne zagrożenia zarówno dla pracowników usługodawcy jaki pracowników usługobiorcy, tylko osoba doświadczona jest w stanie spojrzeć szeroko na kolejny zakład produkcyjny. Dlatego własna Służba BHP zakładu usługowego takiego jak nasz jest tak ważna i ma tak duże znaczenie w utrzymaniu bezpieczeństwa i higieny pracy na jak najwyższym poziomie podczas realizacji prac szczególnie niebezpiecznych, którymi jest praca na wysokości.
Poszukujesz firmy czyszczącej, która zadba o BHP i Twoje bezpieczeństwo? Napisz do nas!
Przygotowanie do realizacji zlecenia
Wyznajemy zasadę, że do realizacji zlecenia powinien być przygotowany każdy pracownik biorący udział w zleceniu. Od Handlowca, poprzez Specjalistę BHP, Brygadzistę po Serwisantów czyli pracowników realizujących zlecenie.
W związku z powyższym przed przystąpieniem do realizacji zlecenia przygotowujemy i dostarczamy Klientowi opracowaną dokumentację wraz z oświadczeniem o zdolności pracowników do pracy oraz szkolenia BHP i inne potrzebne uprawnienia. W związku z ustawą RODO sporządzamy odrębny dokument, w którym wskazani pracownicy mają wpisane terminy ważności orzeczeń lekarskich, szkoleń BHP, uprawnień do obsługi podestów samojezdnych UDT, szkolenia pierwszej pomocy przedmedycznej i wszystkie inne, które zostały ustalone z Klientem.
Opracowujemy również dokument IBWR, który zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 23, poz. 401) wykonawca jest zobowiązany do opracowania szczegółowej instrukcji bezpiecznego wykonania robót (IBWR) przed przystąpieniem do realizacji robót budowlanym i generalnie z punktu widzenia prawnego dotyczy tylko bezpieczeństwa podczas realizacji obiektów budowlanych. Przygotowanie szczegółowej instrukcji bezpiecznego wykonania robót (IBWR) przez Specjalistę BHP do każdego zlecenia w przypadku firm takich jak nasza, realizujących prace zaliczone do szczególnie niebezpiecznych, którymi jest praca na wysokości jest bardzo dobrą praktyką, nawet w przypadkach, gdy ten dokument nie jest wymagany.
Dokument IBWR
Instrukcja bezpiecznego wykonania robót. Co to takiego i dlaczego jest tak ważna? Dokument IBWR pozwala szczegółowo opisać wszystkie zagrożenia oraz znaleźć rozwiązanie na ich uniknięcie lub zminimalizowanie sytuacji potencjalnie niebezpiecznych. W dokumencie zostają zapisane środki ochrony indywidualnej, planowane urządzenia, maszyny, niezbędne materiały oraz wszelkie środki ochrony używane w bardzo wyjątkowych sytuacjach, np. siatki bezpieczeństwa lub siatki ochronne. Każde z zidentyfikowanych zagrożeń jest dokładnie przeanalizowane i określone w czasie planowanej realizacji. W opracowaniu podaje się również z imienia i nazwiska wszystkich pracowników planowanych do realizacji zlecenia z ich funkcją w zespole oraz wszystkimi uprawnieniami. Z opracowanym dokumentem IBWR zapoznaje się każdy pracownik i potwierdza podpisem przed przystąpieniem od pracy.
Instrukcje BHP
Zgodnie z art. 2374 § 2 k.p. pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy. Podobnie, w rozumieniu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r (§ 41 ust. 1), dlatego zapewniamy instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy dla każdego stanowiska pracy. Powyższe instrukcje, w sposób zrozumiały dla pracownika wskazują czynności, które powinien wykonać przed przystąpieniem do pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy, czynności do wykonania po jej zakończeniu oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych. Każdy pracownik powinien mieć stały dostęp do takich instrukcji BHP oraz instrukcji pracy oraz podpisem potwierdzić ich znajomość. U nas zebranie takiej dokumentacji, wraz z kartami charakterystyki środków chemicznych oraz instrukcjami użytkowania urządzeń w jednym miejscu i stałym dostępem dla pracowników tj. w samochodzie serwisowym, którym pracownicy dojeżdżają na realizację zleceń okazało się bardzo dobrym rozwiązaniem. W zamierzonym efekcie pracownicy mają stały dostęp do dokumentacji, ale również Brygadzista może w każdej chwili przedstawić dokument Klientowi.
Zabezpieczenie miejsca pracy na wysokości
Dla nas dobre rozpoczęcie zlecenia uzależnione jest od bardzo dobrej organizacji pracy. Każde zlecenie zaczyna się od szkolenia bezpieczeństwa i higieny pracy ze Specjalistą BHP Zleceniodawcy. Na takim szkoleniu pracownicy informowani są o ogólnych zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w zakładzie, zagrożeniach występujących w zakładzie, ochrony przeciw pożarowej, miejsca zbiórki w razie sytuacji awaryjnej, a także otrzymują informacje odnośnie środków ochrony zbiorowej. Następnie pracownicy zostają skierowani na halę produkcyjną i organizują stanowiska pracy. Stanowiska pracy powinny być uporządkowane i nie stanowić niebezpieczeństwa dla funkcjonowania zakładu produkcyjnego. Kierownik koordynacji zleceń lub Brygadzista ustala z Kierownikiem hali miejsca składowania środków, maszyn, urządzeń mających służyć do realizacji prac. Ustala również kolejność prac dostosowaną do aktualnego stanu produkcyjnego zakładu. Wyznaczają przestrzenie do realizacji w poszczególnych dniach. Praca wykonywana jest w trybie określonym podczas ustaleń między Kierownikiem hali a Brygadzistą lub Koordynatorem zleceń z naszej strony.
Po wejściu do zakładu pracownicy odpowiednio oznaczają wszystkie miejsca czyszczone za pomocą tablic informacyjnych, taśmy ostrzegawczej, łańcuchów bezpieczeństwa. Tablice informacyjne również wystawiamy w obrębie terenu zewnętrznego tuż przed wejściem do hali. Ma to za zadanie informować osoby wchodzące, że na terenie zakładu odbywa się praca na wysokości i trzeba zachować szczególną uwagę (więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Zabezpieczenie miejsca pracy podczas wykonywania pracy na wysokości”). Pamiętamy również o odpowiednim zabezpieczeniu przed uszkodzeniem maszyn, urządzenia, surowców, półproduktów i produktu końcowego.
Nadzór nad realizacją zlecenia
Nasi pracownicy nigdy nie pozostają bez nadzoru podczas realizacji zlecenia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 16 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych, które dotyczą prac na wysokości, pracodawca jest obowiązany między innymi zapewnić stały nadzór. W myśl powyższego zapisu każda praca prowadzona na wysokości powinna odbywać się pod nadzorem. Nadzór taki może sprawować osoba uprawniona szkoleniem bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracodawców oraz osób kierujących pracownikami. Może to być pracodawca, kierownik, brygadzista lub inna uprawniona osoba. Pracownicy dokonujący prac na wysokości nigdy nie powinni pozostawać bez nadzoru osoby uprawnionej na przykład Brygadzisty.
Zadaniem Brygadzisty jest również codzienna kontrola czy praca wykonywana jest zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz czy utrzymana jest jakość. Brygadzista każdego dnia ustala z kierownikiem hali zakres prac na dany czas, omawia możliwości czyszczenia miejsc wrażliwych i trudno dostępnych.
Bardzo dobrze odbierane przez zleceniodawców są kontrole prowadzone przez naszego Specjalistę BHP. Podczas takiej kontroli Specjalista BHP może bezpośrednio podczas wykonywania zlecenia sprawdzić jak pracownicy stosują się do przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, wychwycić niezgodności i skorygować je od zaraz, zorientować się na jakich obszarach powinien się skupić podczas szkoleń bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo jeśli podczas wizji lokalnej a następnie podczas przygotowania do realizacji zlecenia nie zostało coś uwzględnione, to podczas takiej kontroli jest na to czas.
Zakończenie zlecenia
Nie ważne jak się zaczyna, ważne jak się kończy. Każde zlecenie kończymy się protokołem zakończenia zlecenia podpisanym przez obie strony. Protokół zawiera wszystkie ważne informacje dotyczące miejsca, czasu i zakresu prac, jak również uwzględnia miejsce na uwagi oraz poprawki. Wszystkie nieścisłości należy wpisać w protokół nie dlatego, żeby pokazać słabości lub tzw. niedoróbki wykonawcy, ale żeby poprawić to co nie jest zrobione zgodnie z ustaleniami, a Klient czuł się dobrze obsłużony.
Druga ważna sprawa to omówienie z Klientem całości przeprowadzonych prac. Staramy się poruszyć wszystkie kwestie, które pojawiły się w trakcie zlecenia oraz te ustalone w trakcie przygotowań do realizacji zlecenia. Analizujemy, czy pracownicy stosowali się do zasad bezpieczeństwa podczas prowadzenia prac szczególnie niebezpiecznych, czy dostęp do wszystkich czyszczonych powierzchni był wystarczający, czy może przy kolejnym zleceniu trzeba pomyśleć nad innymi rozwiązaniami, czy pracownicy byli zabezpieczeni środkami ochrony indywidualnej, czy stosowali urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem podczas prac na wysokości. Czy zakres prac był wystarczający, czy liczba i rodzaj podnośników koszowych był dobrze zaplanowany. Co można coś ulepszyć lub przeorganizować, żeby w przyszłości zlecenie odbyło się jeszcze sprawniej. Co poszło nie zgodnie z ustaleniami i jak można to poprawić.
Trzecia sprawa to pomoc dla Zleceniodawcy w uzyskaniu odbioru technicznego na przykład w konstrukcjach budowlanych hali produkcyjnej, stanu infrastruktury powierzchni znajdującej się w strefie podsufitowej, stanu instalacji elektrycznych czy wentylacyjnych i wielu innych. Wszystkie stałe konstrukcje hal produkcyjnych wymagają okresowych przeglądów technicznych, a podczas czyszczenia na wysokości istnieje możliwość oględzin każdej wspomnianej powierzchni znajdującej się ponad poziomem podłogi. Dlatego bardzo często dostajemy prośbę od Zleceniodawcy, żeby zgłaszać na bieżąco wszelkie usterki techniczne.